Suiker, we kunnen niet met én niet zonder. In bijna alles dat we eten en drinken zit suiker. Suiker heeft een slechte naam, maar we hebben het ook nodig. Suiker behoort tot de koolhydraten en deze hebben we nodig voor brandstof. Wat voor soorten suikers bestaan er allemaal en welke zijn wel en niet goed voor ons?
Suiker of sacharose is een zoete stof, die van nature voorkomt in voedingsmiddelen zoals fruit, maïs, suikerriet en suikerbiet. Daarnaast bestaan er ook nog andere suikers, zoals melksuiker (lactose) en vruchtensuiker (fructose). Aardappels en granen bevatten ook suikers in de vorm van zetmeel, dat zijn lange suikerketens (zonder zoete smaak) die in de darm in glucose wordt gesplitst. Suiker gemaakt uit riet-of bietsuiker wordt ook wel kristalsuiker genoemd. Kristalsuiker wordt als smaakmaker toegevoegd aan bewerkte producten, zoals frisdrank, chocola, snoep en gebak.
Er wordt door het lichaam geen onderscheid gemaakt tussen van nature aanwezige of toegevoegde suikers. Alle suikers worden door het lichaam op dezelfde manier verwerkt. Ze worden door het lichaam afgebroken tot glucose, de ‘brandstof’ voor het lichaam, en leveren dezelfde hoeveelheid calorieën. Uiteraard is er een verschil in gezonde en ongezonde suikers, dat leggen we hieronder uit.
Onder geraffineerde suikers verstaan we bijv. kristalsuiker, rietsuiker, basterdsuiker en poedersuiker. Het raffineren van suiker houdt in dat alle mineralen en vitaminen uit het sap van de suikerbieten/suikerriet worden gefilterd, tot er zuivere suiker overblijft. Omdat deze suikers geen nuttige voedingsstoffen meer bevatten, worden ze ook wel ‘lege koolhydraten’ genoemd. Je lichaam neemt de koolhydraten snel op, maar kan er verder niets mee. Het heeft echter wel vitaminen, mineralen en vezels nodig om de suiker te kunnen afbreken en verteren. Daarom kiezen veel mensen er tegenwoordig voor om geraffineerde suikers te vervangen voor natuurlijke suikers.
Bij natuurlijke suikers zijn de voedingsstoffen niet uit het product gefilterd. Het blijft natuurlijk suiker, maar wel met een toegevoegde waarde waardoor het product beter door je lichaam wordt verwerkt. Denk bij natuurlijke suikers aan vers fruit, dadels of honing. Ook wordt er bij biologische stropen (maple syrup), palmsuiker en kokosbloesemsuiker gesproken van ‘gezonde’ en ‘natuurlijke’ suikers, echter zijn deze licht bewerkt. Vooralsnog zijn deze suikers een goede vervanging voor geraffineerde suikers.
Uit onderzoek is gebleken dat (sport)dranken met koolhydraten een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het energiegebruik tijdens inspanning. De meeste koolhydraten, zoals glucose (dextrose, druivensuiker), maltose, sucrose en oplosbaar zetmeel blijken hiervoor geschikt. Hoewel fructose (vruchtensuiker) een minder hoge verbrandingssnelheid kent, kan de toevoeging van fructose toch een meerwaarde hebben.
Het innemen van koolhydraten kent ook grenzen. De verbranding van suikers ingenomen met een sportdrank, blijkt tijdens inspanning niet meer te zijn dan zo’n 1-1,1 gram per minuut. Daarom zou een sporter tijdens inspanning niet meer dan 60-70 gram koolhydraten per uur tot zich moeten nemen. Een ideale sportdrank zou dus een zodanig suikergehalte moeten hebben dat een totale inname van 60-70 gram per uur haalbaar is.